Kaynak Türü
Elçi Raporu
Kayıt Tarihi
Haber Tarihi
Haberin Kaynağının Adı
Johann Hoberdanecz
Haber Kaynağının Niteliği
Elçi
Kayıtta Adı Geçen Yer İsimleri
Kayıt İçeriği

I. Ferdinand'ın İstanbul'a göndermiş olduğu elçi Hoberdanacz'ın 1528 tarihli nihai raporu. (Gevay, 17. sayfa)

Doğrudan İlgili Diğer Kayıtlar
Özel Not

I. Ferdinand'ın İstanbul'a göndermiş olduğu elçi Hoberdanacz'ın 1528 tarihli nihai raporu. (Gevay, Latince)

Kaydın Metni

19
defluuia facerent in aliquam montis concauitatem vel fossama in qua si
domus ampla et bene extructa sita esset possibile foret eam per aque de
fluentis impetum subuerti. ita et cesar frater domini vestri licet habeat multos
inimicos quibus cum tempore deuictisa habitoque tali incremento p possibile
esse indicamus vt in nos postea impetum facere possiti quod nos in tem
pore preuenire oporteti Sed imperator et dominus vester nullam fidem ha
bent. Mundi An hoc dominatio vestra ex mandato cesaris sui aut ex seipsa
dicitP ibraim. intelligo sic essea et habere. quia que promittunt non obseru
uant. nuntii. ouare et cui pactum non obseruauerunt quod cum aliquo
feceruntP ibraim. begi callie et pontifici. nuntii. oua necessitate adactus
est cesar pacisci aut concordare cum bege callie cum ille fuerit in vinculis
cesarisP ibraim. quia cesar ilegem callie relaxari iussit causa mittendi ora
tores quos postea non attento saluoconductu quem regi dederat captiuari et
detineri iussit. nuntii. nos de nullis oratoribus audimus sed de filiis et pri
moribus callie principibus vtique fama est. quos imperator ex pacto da
tos ob male seruatam calli fidem retineri iussit. at noni vt oratores sed
filios et obsides. quum rationabile et verisimile sit filios nunquam ad ini
micos mitti vt oratoresa sed tamquam obsides quod pontificem attinet non
videmus cur ille fidem cesaris desyderare aut inculpare debeata bitenim
cum cesar illum ob benefacta et bene conceptam spem in mediatorem inter
se et callum fecerata et eundem autem ex vinculis begem callie eliberari
curassep nouumque bellum sibi adiunctis calli copijs offerre videretur p cesa
riani pontificem tamquam aduersarium et hostem maiestatis cesaree inuadere
ceperuntg quapropter dominatio vestra non debebat dicere cesarem et do
minum nostrum non habere fidema cuperemus item hominem in mundo
videre et audire qui talia de eis dicata coram quo nos offer-imus semper ad
hec reSponsuros ibraim. Audiui. nuntii. Si sic est aliud est. ilemum ibraim
se dixit omnia hec cesari relaturum et quod in triduo vel quatriduo habi
turi essent responsum.
Postea in vigilia beatorum petri et pauli apostolorum ibraim bassa fecit
nuntios ad curiam cesaris vocari ad quam cum venissent modo superius
descripto honorifice excepti et sedere iussi in presentia bassarum et cete
rorum consiliariorum cesarque in fenestella sua sedita quos ibraim bassa
iis verbis interrogauit. vbi nunc est dominus vester. besponderunt Mundi
nescimus vbi nam sit vel in Germania. bohemia vel Hungariaa quia mul
tum hic moramur. ibraim. Habuistis aut intellexistis ne aliquid de eoP

Kayıt Özeti

[19]dağın çukur bir alanına doğru akar ve ne kadar sağlam inşa edilmiş olursa olsun yoluna çıkan evi önüne katar. Efendinizin ağabeyi Kayzer de benzer bir şekilde pek çok düşmana sahip ki, bunları zamanla ortadan kaldırarak genişlediğinden sırası gelince bize de çatmayı aklından geçirdiğini düşünüyoruz. Ancak zamanı geldiğinde bunu durdurabileceğimize kaniyiz zira ne Kayzer ne de efendiniz sahib- i erdem değillerdir. Elçiler: Bunları zat- ı aliniz İmparator’un emriyle mi yoksa kendi isteğiyle mi söyler? İbrahim: Öyle olduğunu biliyorum, zira verdikleri sözleri tutmazlar. Elçiler: Neden ve kimle yaptıkları hangi anlaşmaya uymamışlardır? İbrahim: Fransa Kralı ve Papalıkla! Elçiler: Fransa Kralı’nı zincire vurmuşken Kayzer neden kendisiyle sulh etseydi ki? İbrahim: Çünkü Kayzer Fransa Kralı’nın elçi gönderebilmesi için kendisine müsaade verilmesini emretti, ancak krala vermiş olduğu beratına (saluoconductu) i’tibar edilmeyerek elçilerin derdest ü tevkif edilmesini emretti. Elçiler: Biz hiçbir elçiden bahsedildiğini duymadık, zira rivayet odur ki bunlar önde gelen Fransız prensler ve evladlarıdır. Kayzer bunları anlaşma gereği Fransa’nın kötü niyeti münasebetiyle tutmayı emretmiştir; onlar elçi değil, evladlar ve rehinlerdir. Zaten makul olan da evladların düşmana [gönüllü]elçi olarak değil, [mahkum] tutsak olarak gönderilmiş olmasıdır. Papa mevzu’una gelince, kendisi neden Kayzer’den söz ister ya da neden kendisi suçlar anlamayız. İşin aslı Kayzer sahih niyetle ve umutla kendisiyle Fransa Kralı beyninde arabulucu olarak koyduğu zaman Fransa Kralı’nın esaretten kurtarmak için çaba sarf etti ve Fransa’ya katılarak yeni bir savaş başlatmak istediği görüldü. Kayzer’in adamları da Papa’yı majesteleri Kayzer’in düşmanı olarak görerek istilaya başladılar. Bu sebepledir ki zat- ı ‘aliniz, Kayzer ve efendimizin verilen sözleri tutmadıklarını söylemeniz münasip değildir. Onlar hakkında böyle düşünen insanları dünya gözüyle görmek ve duymak isterdik ki istediği zaman cevabını alsın. İbrahim: Öyle duydum. Elçiler: Böyleyse, durum başka. Sonra İbrahim her şeyi İmparator’a ileteceğini belirtti ve üç yahut dört gün içinde cevap alacaklarını iletti.
Petrus ve Pavlos bayramında [29 Haziran- vigilia beatorum petri et pauli apostolorum]İbrahim Paşa elçileri Sultan’ın Sarayı’na çağırdı ve balada mastur vech üzere geldiklerinde kendilerini onurlandırdı, Paşaların ve sair Divan üyelerinin huzurunda oturmalarını emretti ki Sultan da penceresinde oturuyordu. İbrahim Paşa sorularına başladı: Efendiniz şimdi nerededir? Elçiler cevapladı: Almanya’da mıdır, Bohemya’da mıdır yoksa Macaristan’da mıdır, bilmeyiz; zira uzun süredir buradayız. İbrahim: Kendisinden hiç haber almadınız mı? [19

Kaynak Bilgisi
Antal Gevay., Urkunden und Actenstucke zur Geschichte der Verhaltnisse zwischen Oesterreich, Ungern und der Pforte im XVI. und XVII. Jahrhunderte, Wien, (1840 [1838]-42).