I. Ferdinand'ın İstanbul'a göndermiş olduğu elçi Hoberdanacz'ın 1528 tarihli nihai raporu. (Gevay, 9. sayfa)
I. Ferdinand'ın İstanbul'a göndermiş olduğu elçi Hoberdanacz'ın 1528 tarihli nihai raporu. (Gevay, Latince)
Spondit Habardanecz. Prouerbium tritum esta infelicissimum principem sine emulis p et cui fauent omnesy nam si princeps inimicis carereta non esset vnde potentie vires agnoscerentur. ibraim. vnde tu scis eum habere tot amicos bonos. Respondit Habardanecz. bominus noster cum Hungariam intrasset multos oratores apud maiestatem suam vidi a diuersis begibus et principi bus bonis amicis et vicinis suis missosa qui multa pretiosa donaria Maiestati sue olferebanta et simul p vt accepia maiestatem suam ex commissione do minorum suorum admonebanta quod si aliquibus subsidiis gentium pecu niarum et aliarum rerum indigeretp capitatim illi assistere et opem ferre vellenta lix quibus deprehendi hos esse bonos amicos et vicinos p qui se tam propenso animo regi et domino-nostro commendare non desinunt. ibraim. Si ita esta bene habet Age vero dimittamus hoc colloquium et adeamus cesarema Subiungens hec verba. vellem intelligere num ne amicitie vel inimicitie causa veneritis. bespondit iiabardanecz. Serenissimus bex et dominus noster a nullo presertim vicino suo sibi querit inimicitias sed a cunctis amicitiam postulata ob quam vero causam huc venerimus dominatio vestra in presentia cesaris intelligeu Sed ex dictis nostris illa forsan arguit nos propter inimicitiam venisset quod nihil est iinimuero que ad presens cum dominatione vestra collocuti sumus resPonsiones sunt particulares ad interrogationes dominationis vestre facte nec quicquam connumerari meren tur inter petita et legationem domini nostri. quo dicto surrexerunt ituri ad cesarem. basse tres antecedebant quos sequebautur bini illi capicziet chaus basse cum baculis argenteis vt ante declaratum extitita assessoribus autem et auditoribus ex more salutatis ad cameram imperatoris concesse runt in cuius vestibulo presto fuere ianitores qui a familiaribus nuntio rum regiorum munera receperunt et ex ordine circumtulerunt vt ab omni bus conspicerentura facto primum initio ab ostio per quod nuntiis intran dum erat in quo deinde etiam substiterunt donec blunuchi septem nuntiis obuiam prodirent iubentes illa ad tabulam quandam stragula contectam deponi vt ea cesar spectareta basse tres cameram cesaris intrantes suo more cesarem salutarunt et diuerterunt ad partem. capiczi vero et chaus bassa nuntios intromiserunt ipsi vero ante ianuam manserunt. Mundi in cameram recepti salutarunt cesarem. qui sedens dextramque in genu tenens sinistra lateri leuo iuncta toruum eos aspicere cepitg ibraim vero bassa dex tram et cassom bassa sinistram nuntiorum manum continentes adduxerunt primo Habardanecz deinde Sigismundum ad cesarem vt illis porrigeret
[11] Hoberdanecz cevapladı: Bir atasözü der ki, rakipleri olmayan prens mutsuz bir prenstir, zira eğer bir prensin düşmanı yoksa, ne kadar kudretlü olduğunu gösteremez. İbrahim: Efendinin bu kadar çok iyi dostu olduğunu nereden biliyorsun? Hoberdanecz cevapladı: Efenimiz Macaristan’a girdiği zaman sair Krallar, prensler, iyi dostu ve komşuları tarafından yollanmış birçok fevkalade elçi yanına geldi. Majestelerine bir sürü kıymetli hediyeler sundular ve aynı zamanda, duyduğum kadarıyla, majestelerine iletmişler ki efendileri, eğer asker, para ya da başka bir şeye ihtiyaç olursa, derhal yardım etmeyi arzu ediyorlarmış. Buradan anlıyorum ki dostları ve komşuları iyi niyetlidir ve efendimiz kral hazretlerine büyük bir şevkle bağlılıklarını devam ettirmektedirler. İbrahim: Eğer böyleyse, ne mutlu ona. Ve’l- hasıl, bu konuyu geçelim de Kayzer’den bahsedelim. Buraya dostluk üzre mi yohsa adavet üzre mi geldiniz? Hoberdanecz cevapladı: Yüce Kralımız ve efendimiz hiçbir komşusundan adavet görmek istemiyor ve ne sebeple geldiğimizi İmparatoru’un huzuruna çıktığımızda siz de öğreneceksiniz. Ancak, şimdiye kadar dediklerimizden düşmanlık üzere gelmişiz gibi gözükse de, hakikat bu değildir. Aslında şimdiye kadar zat- ı alinizle konuştuklarımız sormuş olduğunuz hususi sorulara verilmiş cevaplardır ve efendimizin bizi söylememiz için görevlendirdiği şeyler arasında değildirler. Bunu söyledikten sonra İmparator’un yanına gitmek üzere ayağa kalktılar. Üç Paşa onları takip eden gümüş asalı iki Kapıcı ve Çavuşbaşının önünde ilerliyorlardı. Kazaskerler [?] (assossoribus) ve hazirun (auditoribus) Türk usulüne uygun olarak selamlandıktan sonra İmparator’un odasına kabul edildiler ki kapısında girişinde Kapıcılar dikiliyordu. Onlara Elçilerin adamları tarafından kralın hediyeleri teslim edildi ve onlar da hediyeleri herkes görebilsin diye sırayla döndürdüler. Elçilerin geçeceği girişin başında 7 Hadım elçilerin önünde duruyordu ve üstü örtülü bir masanın [tabula] üzerine İmparator görebilsin diye hediyelerin bırakılmasını emrettiler. Üç Paşa İmparator’un odasına girerken İmparator’u kendi usulleriyle selamladılar ve iki yana ayrıldılar. Kapıcı ve ÇAvuşbaşı elçileri içeri takdim ettiler ve kendileri kapının yanında kaldılar. Elçiler Odaya kabul edilince İmparator’u selamladılar. Kendisi o sırada oturuyordu, sağ elini dizine, sol elini de sol yanına koymuş şekilde karşıdan onlara bakmaya başladı. İbrahim Paşa sağ, Kasım Paşa solda olmak üzere elçilerin ellerini tutarak önce Hoberdanecz’i, sonra Sigismund’u onlara elini uzatabilsin diye İmparator’un yanına götürdüler [11]