Maximilianus Dei gratia romanorum rex semper augustus.
Instructio quid illustris Jacobus marchio in Baden, comes in Spanhaim, avunculus princeps noster dilectus, et nobiles honorabiles nostri ac regni dilecti fideles Eyttel Fridericus comes de Zolle judex camerae, camerarius et capitaneus noster dominii in Hohenberg, Adolffus comes de Nassauo noster locumtenens terrarum Gheldriae et Zutpheniae, Vuilhelmus de Pappenhaim sacri romani imperii mareschalchus, Corradus Sturizel de Buckhaim curiae et comitatus nostri Tyrolis cancellarius et praefectus in Thann, et Georgius de Mydegt doctor legum, consiliarii nostri conjunctim et divisim, in constituta regia dieta franckfordiensi, nomine et loco nostris, eorum principibus curiae et aliis regni statibus in dicta dieta Frankfordiae congregatis, agere et procurare debeant etc. In primis enim eis gratiam nostram ... et omne bonum, nec non graciosam, inclinatam et amicabilem voluntatem dicere debetis, et super his exponere et enarrare. Nos indubitati sumus quin ipsi plenam habeant noticiam, quod in novissima regni dieta Vuormatiae, obsignata per nostros et sacri romani imperii electores, principes curiae ac alios principes et sacri romani regni status in dicta dieta congregatos, attento quod inibi eo modo recessum fuit, quod omnes status per sacrum romanum regnum de ipsorum subditis generalem denarium de anno presenti sine dilatione exigere, imbursare, et cum hujusmodi generali denario super festo purificationis Beate Mariae Virginis proxime praeterito in propriis personis, vel qui ex causis racionabilibus comparere non possint, per ipsorum legitimos procuratores seu nuncios, in nostra et sacri romani regni civitate frankfordiensi comparerent, quibus inconsulendo qualiter generalis denarius contra turcas ac infideles et inimicos catholicae Ecclesiae et sacri romani regni utiliter ordinaretur et disponeretur, illuc vos ex tunc nostros legitimos oratores ac nuncios mittere, ... quod nos medio tempore pro nostra imperiali coronatione ultra montes non transituri essemus, nos in propria persona illuc convenire deberemus, prout idem recessus declarat. Cum autem nos illius inclinationis fuimus, nos in propria persona ad hujusmodi dietam frankfordensem conveniendi, nobis autem in praesentiarum fide dignae ac pernotabiles avisationes et denunciationes supervenissent, quod rex Franciae se cum una magna populi numeratione in equis et pedestris armasset, et illius voluntatem esse debeat Genuam offendendi et in suam potestatem subjugandi, et causas illius allegare praesumat, quod dicti de Genua ex nostra praeordinatione seu praticha, sibi naves ipsorum, quae sibi in tractatu mediolanensi promissae fuerint, recusatas habere debuerunt, cum autem ipsi clare intelligere possint, si dicti de Genua pro tractatu regis Franciae magnas ipsorum [154] naves accomodassent, quod noster sanctissimus pater papa illam nobilem civitatem romanam et regimen Neapolis suppressas et deperditas amisisset. Novimus tamen dictus rex Franciae aliquas naves et armatam insbandio obtinuisset, et dictas naves in regno Neapolis cum aliquibus millibus virorum invenisset, et cum hoc virum nostri sanctissimi patris papae capitaneum, miser Virgilii de Orsinis nominatum, cum pecuniis induxisset et elexisset, quod idem ex nostris contra praenominatum nostrum sanctissimum patrem et regem neapolitanum cum tribus millibus romanorum et florentinorum se opponeret, ut papae ac romanis per tradimenta ac alia media magnas molestationes et pericula inferret: propterea ex toto formidandum est quod dictus rex Franciae, una cum exercitu suo, papae etiam regi Neapolis nimium potentior existat et eosdem graviter molestare posset. Cum autem nos ex jam dictis causis apud illustrem Ludovicum Mariam Sforcia ducem mediolanensem nostrum dilectum affinem et principem in tantum tractaremus et bonam intelligentiam haberemus, quod ipse una cum nobiscum et natione germanica permaneret, et in hoc praenominatum regem Franciae non formidare, sed propter malum et gravem tractatum quem ipse cum eodem ex gravi molestatione switensium acceptare oportebat, omne illud quod ipse cum honore et reverentia excusare possit facere velit, et dicto regi Franciae qui sibi, prout nos de certo informati sumus sine intermedio per multas vias contra honorem et bonam fortunam sacri romani imperii inferre nititur, ex toto nullum penitus consensum adhibere velle. Ex quibus se dictus rex Franciae adversus dictum ducem in magnam controversiam et dissensionem recipiat et cum francigenis et switensibus confortat. Ex quibus bene praesumendum sit, quod rex Franciae, quoniam statim dies aurae et praecipue mensis aprilis supervenient, iterum ad campum se conferat, ipsum et illos de Genua graviter expugnari faciet. Attentis huiusmodi, et quod nobis uti romanorum regi, summo advocato et catholicae Ecclesiae protectori, et praecipue occasione ligae in qua nos una cum nostro sanctissimo patre papa et regibus Hyspaniae et Neapolis, duce mediolanensi et dominio venetorum sumus: quibus confoederatis, cum ipsi oppressi aut circumvallati fuerint, ad ipsorum requisitionem auxilium subsidium et assistentiam facere et ipsos non permittendo opprimi conveniat, ad hoc etiam maxime occasionati, obligati et astricti. Et ex nunc super his per dictos confoederatos requisiti et moniti sumus, ipsique nobis consentire recusaverint vos ad dietam [155] franckfordensem personaliter conferendi: nos ex eisdem et aliis legitimis causis ad huiusmodi ipsorum requisitionem et praecipue cum nos aliquos armatos acceptavimus et inde transmisimus, nos non valebamus meliorare aut recusare; ex eo etiam finem dictae dietae franckfordensis expectare non potuimus praecipue nos disponendo et nobis proposuimus versus Italiam ad Grangias limites seu confines et ulterius quam citius ultra montes in Italiam in propria persona nos conferre vellemus, et inibi cum potestate haereditariarum nostrarum terrarum per bellum vel alias adversus regis Franciae propositum ac intentionem et suos adherentes ex switensibus, si ipsi se contra dictum mediolanensem et civitatem Genuam aut terram nostram haereditariam superiorem Burgundiam attemptare praesumeret, una cum nostris curialibus conductis armatis equis, annis, sagittis prout nos in dies ad transmittendum ordinamus et ad hoc disponimus ita ut nos praemissa in tempore, antequam nos rex Franciae praecipitet et praeveniet precavere et providere valeamus, et ex quo nunc certam scientiam habemus quod in generali denario usque in praesentem diem nil solutum, etiam principes electores curiae et alii principes ac regni status ad praenominatam dietam ad Franckfordiam conveniendi hactenus ad longum pertrahere curarunt, esset nobis timor, si nos ex nunc ultra montes pertransire praesumeremus, quod nobis ex regno auxilium nec subsidium fieret et praestaretur, et nos praeter adeptionem imperialis coronae cum verecundia et scandalo iterum exire compelleremur, ex quibus de certo sequitur, quod rex Franciae coronam imperialem adipisci excogitat et desuper de novo ad Italiam se transferre attemptat, per quae noster sanctissimus pater papa derelictus et oppressus, et etiam tota Italia ac natio Italicorum de sacro romano regno, sub quo sine medio spectat et pertinere dinoscitur, sub suam potestatem redigi posset. Ex quo nos pro nunc huiusmodi cum debita diligentia praecavere vellemus et cupimus, attamen illud absque singulari populo in equis et per pedes prout nos ad hoc necessarii sumus, non commode facere nec ad effectum deducere possumus. Quare attentis omnibus illis nos apud ipsos cum singulari ac tota diligentia petimus, quod ipsi velint pro relaxanda obligatione prout nobis in dieta vuormacensi pro centum et quinquaginta milibus florenorum Reni data existit super qua nos hactenus in Italiam in propria persona pertransire et ibi cum potentia nostrarum haereditariarum terrarum cum bello vel alias juxta nostram summam potentiam adversus regem Franciae, switensium et [156] aliorum ilicitam praesumptionem et oppressionem id quod melius fuerit peragendum et exequendum et ulterius coronam imperialem Romae adipiscendi ordinamusque nos ex nunc illorum occasione cum nostris curialibus ac familiaribus sive soldatis, equis, armis, sagittis quae nos in dies transmittendi ex nunc ordinamus. Propterea tamen non minus in nostrum locum certam notabilem legationem ad Franckfordiam cum comissione ordinamus apud totam congregationem sacri romani imperii ibi pertractandi et peragendi juxta tenorem ejusdem informationis atque nos copiam praesentibus introclusam transmittimus; cum autem nos medio tempore veraciter informati sumus, quod nullus aut pauci ex imperii statibus in propria persona neque per ipsorum procuratores seu oratores in huiusmodi dieta comparuerint, praecipue major pars se absentaverit, nemo etiam ibi compariturus existit: propterea nos nostros transmissos oratores iterum revocavimus, ex quo nos juxta nostros honores occasione supradictorum negociorum, unam novam dietam denunciandam et conscribendam ac tempus huiusmodi prorogandum non sustinere et supportare possumus: esset igitur nostra bona voluntas, intentio et beneplacitum illam bonam voluntatem sicuti illa in praedicta copia comprehenditur et annotatur, pro praesenti anno ad nostrum romanum transitum et in resistenciam turcarum et alios romani regni occupatores seu molestatores per omnes et singulos imperii status acceptandi et consenciendi et super quibus nostra districta et praecipua petitio et postulatio existit, quatenus nobis vestrum consilium et deliberationem occasione dictae bonae voluntatis ac ordinationem per nuncium specialem rescribere ac denunciare velitis et in hiis voluntarios exhibere, ita quod nos juxta vestrum et aliorum imperii statuum consilium prout nos etiam requisivimus ut eo melius ac tutius pertractare valeamus. Demum cum nobis in centum milibus florenorum qui inprimis in dieta vuormacensi ad omnes et singulos sacri imperii status ad supportandum bellum mediolanense in velox subsidium mutuandos impositi fuerint: quorum major pars adhuc non soluta restat etiam postea in conclusione dictae dietae: ex quo in dicta pecuniarum summa ad praedictam supportationem non sufficiens fuerit et praenominatus dux mediolanensis pro suppresione francigenorum et switensium a praedicto nostro sanctissimo patre papa et liga destitueretur neque centum quinquaginta milia floren. cum quibus nos suae sanctitati et Italiae, quousque generalis denarius imbursatus fuerit, eo melius subsidium et [157] assistenciam facere possemus, ad hoc dandi consensus exhitus fuit; et occasione illius tres obligationes et recognitiones, quarum quelibet pro quinquaginta milibus florenorum sonat exhibitae fuerunt, super quibus nos eciam, post summam diligentiam quam nos adhibuimus nullam pecuniam habere cum qua nos certum numerum populi conducere et deinde in Italiam transmittere potuissemus. Ex quibus sequitur quod regi Franciae tota Italia de novo iterum tradita seu oblata et patrem nostrum sanctissimum papam ad expellendum, ita etiam imperialem coronam adipiscendum locus dari posset. Ex illis et aliis notabilibus causis in praenominata copia instructionis ad Franckfordiam conceptum seu exhibitum vos dare intelligere et concipere poteritis quod nos ad hujusmodi nostrum propositum et transitum etiam praefatus noster sanctissimus pater papa et quod conductus populus prout impraesentiarum transiit sanctitati suae in protectionem et ligae in auxilium subveniat usque ad nostrum adventum supportari et exolvi notabilem summam pecuniarum necessarii sumus ac habere opportet: super quibus nos requirimus vos ac postulamus districta diligentia quatenus vos in relaxacionem supradictae obligationis et recognitionis prout nobis in conclusione in praefata dieta vuormacensi pro centum quinquaginta milibus florenorum datae sunt ... florenos renenses mutuare et illos ad manus nostrorum imperii dilectos fideles magistrum civium et consulatum civitatis N. deponere et hoc non retardare sed vos in illis voluntarios exhibere et eo modo ostendere sicut nos de vobis confidimus et ad id remitti voluimus; insuper nos dictis de ... N. nihil fructuose agere neque aliquas pecunias habere seu adipisci potuimus pro praesenti anno quilibet eorum in suo principatu, et districtu per ipsorum officiales ac plebanos juxta ordinem prout ille ordo occasione generalis denarii statutus et factus est de una qualibet persona in tantum uti ipsius bona voluntas existat levare et imbursare faciant et permittant. Et cum praemissis quae ita ex bona voluntate in assistentiam et subsidium nostro supradicto proposito et ordinationi soluta et data fuerint in propria persona ad nostram civitatem Lindow: ibi ipsi personaliter nos repperient ad vos venire et ipsos ad hoc ordinare in propria persona una nobiscum montes pertransire et dictam pecuniam per ipsosmet cum certo numero in equis designare. Si quis autem personaliter comparere non posset, suum legitimum procuratorem etiam armatum ... demptis loco suo transmittere et secum bompardas sive instrumenta sagittandi, vulgo unam [158] stainpuchs et duas schangen buchsen apportare aut per eosdem suos procuratores transmittere velint Et dignentur qui non personaliter comparere possint quod id dum taxat pecuniam quae de bona voluntate exhibita fuerat una cum ipsis transmittere, ita quod populus pedester et instrumenta sagittarum quae nos ad praefatum nostrum romanum passagium seu exercitum ordinamus de illis exolvi possent. Qui autem ex comitibus, baronibus, dominis militaribus et nobilibus qui ad praedictum nostrum exercitum personaliter in propriis personis transire et servire vellent: eosdem nos volumus etiam ex pecunia quae ita ex bona voluntate soluta et imbursata fuerit, juxta antiquam consuetudinem stipendiare: ita tamen quod noster propositus ac peticio pro praesenti primo anno generalis denarii aliis tribus subsequentibus annis juxta suum ordinem sine praejudicio et absque damno existent. Et quod ipsi si in his obedientes diligentes et voluntarios exhibeant inspecto quid et quantum nobis sacro imperio ipsis nacionique germanicae in hiis considerandum et praecavendum existit. Super quibus ipsi nobis singulariter gratam benivolenciam exhibent quod nos cum singulari et omni gratia erga ipsos recognoscere amicabiliter recompensare et in omni bono non oblivisci volumus praedicta omnia et singula: debetis vos erga praenominatos principes, electores aliosque principes et regni romani status Frankfordiae referre in forma meliori uti ad perficiendum bene nostis peragere et procurare ut in hiis bonam et omnem diligentiam providere, in quibus vos nostram districtam intentionem ac beneplacitum perficite.