Habsburg elçisi Franz Sprinzenstein'ın nihai raporundan kesitler.
Latince.
Tum Cesar nec nostri homines, inquit, nec lohannis
Regi iniuriam faciunt, si nostro iussu que ad nostrum Regnum spectant
17
recuperare intendunt, et qui contra lohannem Seruum nostrum (cui fìdem semel
datam frangere non intendimus) Bellum gerit, nobiscum gerit, Sed si
Regnum aut per mortem lohannis aut alio quouis casu vacaret tum fortassis
Rex si Deus vellet intentum suum facile consegui posset, Hoc ei cum ad
ipsum veneriiis nomine nostro exponetis, Ad eius literas etiam Responsum
per nostras literas dedimus, quas uos ad eum deferetis. Ego respondí me non
posse (ut supra dixi) discedere nisi per literas Maiestatis Vestre essem reuocatus.
Cesar respondit, nos ideo uolumus uos redire, ut ea que a nobis in
hoc Negotio percepistis , Regi vestro coram exponere et eum (ut factam nobiscum
pacem ita bene ut nos seruare intendimus seruare diligenter studeat)
hortaripossitis, Tune me plura de Residentia supplicare conante a lonus Beg
prohibitus fui de ea re vlteriorem Mentionem faceré, Postea iterum (quod ad
illud adhuc non responderat) rogaui ut proprium Oratorem illum mittere ut
promiserat ad Maiestatem Vestram uellet. Cesar respondit Facieraus, Interea
quia nos breui uersus partes vestras sumus profecturi, si Rex uos vel alium
aliquem Oratorem ad nos miitere uelit, poterit hoc commode, nobis vicinis
existentibus , faceré. Hoc responso a Cesare accepto dimissus fui,
Padişah söze girdi: "Ne bizim adamlarımız ne de Kral Yanoş'unkiler ihlalde bulunmuşlardır.
17
ve kim (bir kere vermiş olduğumuz sözü bozamayacağımız) Hizmetkarımız olan Yanoş'a karşı savaşırsa, bize karşı savaşmış demektir. Ancak eğer ki krallık Yanoş'un ölümüyle ya da herhangi başka bir sebeple sahipsiz kalırsa, o zaman belki Tanrı'nın isterse Kralınız kolayca isteğine erişebilir. Bunu cevabı size verdiğimiz mektuplarla beraber kendisine gidip iletiniz". Ben de cevaben, (yukarıda demiş olduğum gibi) siz Majestelerinin mektubuyla geri çağrılmadan evvel yola çıkamayacağımı belirttim. Padişah "Siz tekrar demek istiyoruz ki bu görüşmeden bizden duyduklarınızı (yani bizimle bağladığı sulhu bizim muhafaza ettiğimiz gibi dikkatle korumaya çabalasın) Kralınıza varıp telkin edebilirsiniz "dedi. İkametle ilgili daha fazla talepte bulunmaya teşebbüs ettiiğimde bu konudan bahsetmem Yunus Beğ tarafından yasaklandı. Sonra (hala cevaplamadığı bir husus olan) şu ricamı sundum: "Majesteleri Kral'a söz vermiş olduğunuz üzere kendisine bir elçi yollayınız". Padişah cevapladı: "Öyle yapalım. Bu arada biz kısa süre sonra sizin tarafınıza geleceğimizden , eğer Kral sizi ya da başka bir elçiyi bize yollamak isterse, komşu olduğumuzdan bunu rahatlıkla yapabilir". Bu cevabın ardından huzurdan ayrıldım.