[ s. 72 ] padişahla Yanoş arasında bir mutabakata varılmıştı: Yanoş padişaha sadakat yemini etmişti; padişah da Yanoş’a hayatta kaldığı süre boyunca Macaristan Krallığı’nda fuzuli yere hükmüne mani olmayacağını söz vermişti. Lakin şimdi Yanoş şahsen bir kabahat işlemişti. Yanoş, padişahın kendisine bir babanın yapacağından daha büyük ihsanlarda bulunmuş olduğunu farkında olduğunu ve bu yüzden kendisine hayırlı bir hizmetkâr olduğunu ve öyle de kalacağını söyledi. Ancak bu meselede hiçbir kabahati yoktu: Gritti’ye yardım yetiştirmek için Budin’den ayrılıp yola çıkmıştı. Ancak halk kendisine itaat etmeyi reddetmişti. Lakin zat- ı şahanelerinin gördüğü üzere verdiği söze her zaman sadık olmuştu ve olacaktı. Yunus özürler sunmaya lüzum olmadığını söyledi: Padişahın onun ya da enik gibi kuyruğunu bir o yana bir bu yana sallayan hainlerin hizmetine ihtiyacı yoktu. Nasıl olur da Gritti’nin sahip olduğu bütün hizmetkârlara, asil atlara, mücevherata, kıyafetlere ve paraya şimdi kendisi sahipken hala suçlu olduğunu inkar edebiliyordu? Şunu iyi bellemeliydi: Burada kendisine ne söylüyorsa, Efendisinin suratına söylüyor olacaktı. Yunus burada kendi adına konuşmuyordu. Yanoş yine de Gritti’nin herhangi bir malını almış olduğunu inkâr etti. Ayrıca, özür dilemek adına elçisini beraberinde hediyelerle yollamak istiyordu. Yunus nasıl istiyorsa öyle yollamasını söyledi. Zira burada her ne demişse Yanoş’un elçisi muvacehesinde de Efendisine söylenecekti: “Peki, zaten şu keşişten başka kimi gönderebileceksin ki?”, dedi ve huzurda bulunan Keşiş György’yi [fratrem Georgium] gösterdi. Sonra György’ye dönüp: “Git, ancak iyi silahlan; zira böyle bir müzakere için ihtiyacın olan odur. Hediyeden fazlasına ihtiyacın olacaktır: Zira padişah senin hediyelerine muhtaç değildir.” Kont bunları Yunus’un tercümanının raporundan dinlemiş olduğu şekliyle aktarırken, Yunus da teyit ediyordu. Ancak Yanoş’la daha başka mevzular da görüştüğünü söyledi. Bilhassa şu mevzu’a itiraz etmişti: “Bütün bu uğursuzluğun sebebinin sen olduğunu nasıl inkar edebilirsin? İşte olayların nasıl vuku bulacağına dair mektubunda böyle yazmıştın ya!” Yunus kendisine mektuplarda yazanları anlatırken, Yanoş böyle şeyler yazdığını inkar etmişti. “Ancak ben,” demişti Yunus, “bu mektupları çıkarıp gösterebilirim; zira yanımda getirdim.” Ardından Yanoş, Keşiş György’yi Yunus’un yanına yolladı. Yunus ona mektupları gösterdi; ayrıca Yanoş’a gittiği başka bir zaman ona da sergiledi ve “İşte bu senin mührün değil midir? Bunu da inkar edemezsin- Bunları yazan katip [secretarius] çağrılsın” dedi. Katip çağrılıp sorgulandığında bu mektupları kendisinin Yanoş’un buyruğuyla yollamış olduğunu teyit etti. Yanoş şimşek çarpmış vaziyette kalakaldı ve ardından kesinlikle hatırlamadığını söyledi. Yunus da ona cevaben: “İnkar etme- Gritti’yi öldürten sendin!” dedi. “Bütün varlığına el koydun!” Yanoş Gritti’ye ait herhangi bir şeye el uzattığını inkar etti ve Gritti’yi öldürenler kimse onların her şeyi alıp götürdüklerini söyledi. Bunun üzerine Yunus, neden Yanoş’un onlardan bu malları talep etmediğini sordu. Yanoş da şayet onlara karşı yürürse kendisine desteklerini çekmelerinden korktuğunu söyledi. Yunus da bunun üzerine: “Sen nasıl bir hükümdarsın? Zalimleri cezalandırmayan bir kılıcın, sadıkları ödüllendirmeyen bir hazinen yok mudur? Hükümdarlık edemeyeceksen krallığını terk et! Gritti’nin hizmetkârlarından biri ben yola çıkmadan önceki gün Kostantiniyye’ye geldi. Senin kendisini sorgulayıp şu ya da bu mücevherin ederinin ne olduğunu sorup, Gritti’ye ait olan 20 kadar mücevher saydığını belirtti. Bunları nereden biliyorsun? Çünkü sen el koydun! Bunları bana iade edeceksin. Çünkü bunlar Gritti’nin değil; hiçbir şey Gritti’nin değil! Her şey padişahıma aittir.” Yanoş bunlara sahip olduğunu inkâr etti ve Gritti’ye ait olanların sayıldığını duyduğunu söyledi. Bunlara el koymuş olanlardan kendi parasıyla satın almayı dilediğini ve bu yüzden fiyatını sorduğunu söyledi. Yunus da kendisine “Dert etme- [ s. 72 ]