Alvise Gritti'nin mektubu
Latince
Serenissime Princeps et Domine Domine clementissime, Posteaquam Dominus Cornelius
Orator vestre Regiae Maiestalis hinc discesserat allatum est ex Hungaria ad hanc
excelsam Cesare^ Maiestatis aulam quosdam Húngaros qui erant in parte Serenissimi Principis et Domini mei Regie Maiestatis Hungarie defecisse ad vestram Regiam Maiestatem
per tempus induciarum in quibus diserte cautum est ne cuiquam Principi liceat tempore
induciarum quemquam transfugam recipere, Quapropter hec violatio induciarum prçsertim
cum Orator vestre regiae Maiestatis hie existeret tum a Cesarea Maiestate tum ab
Illustrissimis Bassis iniquo animo accepta est, Et proinde cupio intelligere si vestra Regia
Maiestas ad istam culpam suum consensum prehuit et voluntatem, Siquidem constitui cum Deo adiuuante venero in Hungariam non sinere vt huiusmodi defeciiones cuiquam
precipue Francisco Bebeck qui neutri parti fidelis fuit impune sint, Vestram autem Regiam
Maiestatem et hortor et rogo vt potius animum adijciat ad coniìrmandam et stabiliendam
pacem quam perturbandam atque dissoluendam, Nunquam deerit occasio gèrendi
belli, pax autem semper haberi non poterit, Consyderet etiam vestra Regia Maiestas
dubios bellorum euentus et totum Orbem Chrislianum ex eiusmodi discordijs in ma«
nifestum periculum vocari, Vtcunque autem decreuerit vestra Maiestas regia dignetur
lamen mihi significare in quam partem accipiet, quod ego constitui Franciscum Bebeck
omnino castigare perfidieque penas ab eo exigere. Ex propinquo pluribus agam cum vestra
regia Maiestate eras enim Deo adiuuante me bine mouere incipiam, Commendo me
gralie vestre regie Maiestatis, Datum Constantinopoli die 17 lunij anno Domini i534
Eiusdem Regie Maiestatis vestre
Seruitor Ludouicus Griti
Regni Hungarie Gubernator etc.
Haşmetli Prens ve Efendim Hazretleri,
Siz Majesteleri Kral’ın elçisi Cornelius Efendi buradan ayrıldıktan sonra Macaristan’dan çıkıp Padişah Hazretleri’nin südde- i saadetine gelen habere göre kimi Macarlar Saadetli Prens ve Efendim Macaristan Kralı Hazretleri’nin [Kral Yanoş’un] canibinden ateşkes esnasında kaçıp siz Majesteleri Kral’a [Ferdinand’a] iltica etmiştir. Ancak açıkça uyarılmıştı ki hiçbir hükümdar ateşkes süresince hiçbir mülteciyi kabul etmeyecekti. Bu sebeple siz Majesteleri Kral’ın elçisi burada bulunduğu sürede gerçekleşen şu ateşkes ihlali hem Padişah Hazretleri’nin hem de haşmetli paşaların canını çok sıkmıştır. Bundan ötürü siz Majesteleri Kral’ın bu ihlale rıza ya da tahammül gösterip göstermediğini öğrenmek istemekteyim. Bu doğrultuda karar verdim ki [140] Tanrı’nın izniyle Macaristan’a geleceğim ve Ferencs Bebek gibi iki tarafa da sadakati bulunmayan kişilerin yaptığı bu tarz ihlallerin cezasız kalmasına müsaade etmeyeceğim. Ancak siz Majesteleri Kral’a tavsiyem ve ricam oldur ki niyetiniz sulhu ihlal ve fesih değil teyit ve tahkimden yana olsun. Savaş etmek için her zaman fırsat vardır; ancak sulh her daim elde edilemez. Siz Majesteleri Kral savaşın şüpheli akıbetini ve cümle Hıristiyan aleminin bu tarz anlaşmazlıklardan ötürü ayan bir tehlikeye atıldığını göz önüne alınız. Şu ya da bu şekilde, Majesteleri Kral, hangi tarafı tuttuğunuzu bana belirtmeye tenezzül buyurmaya karar veriniz. Zira Ferencs Bebek’i kati suretle cezalandırmaya ve sadakatsizliğinin bedelini ödetmeye karar verdim. Daha pek çok meseleyi siz Majesteleri Kral’la birebir [ex propinquo] görüşeceğim. Yarın Tanrı’nın izniyle oraya doğru yola çıkacağım. Kendimi siz Majesteleri Kral’a emanet ediyorum.
Be-makam- ı Kostantiniyye, fi 17 Haziran li sene 1534.
Siz Majesteleri Kral’ın
Bendesi Alvise Gritti
Macaristan Krallığı’nın Gubernatoru, vs.