[ s. 65 ] Yoksa, şayet Kayzer Karl padişahı İran’dan dönmesini beklerse vuku bulacak olan büyük savaş onu çok zorlayacaktı. Ayrıca bazen de taarruzu değerlendirmek lazımdı; her zaman müdafaa değil.
Eğer Kayzer Karl böyle bir şey [taarruz] dileyecek olursa, hiç beklemediği yerden bir yardım eli kendisine uzatılacaktı: Alvise Macaristan meselesini çözmeye ve küstah ayanları tedip etmeye azmetmişti. Zira Yanoş Kral Macarları incitmekten her zaman çekinmekteydi. “Ancak ben”, dedi Alvise, “onları tehdit ettiğimde bana destek olmazlarsa, ben de onlara köstek olma yoluna giderim. Şimdi yapacağım işte tam da budur. Her kim ki hükmetmek ister, kan dökmekten çekinmemesi münasip gelir.”
Cornelius Alvise’ye, Ayas Paşa’nın kendisine Türklerin Kont Zrinyi’yi cezalandırmak istediklerini söylediğini iletti. Ancak bu Majesteleri Kral’ın şerefine mugayir düşüyordu. Bu yüzden de Alvise sulha uzun süre riayet edilmeyeceğini düşünebilirdi.
Alvise Efendi cevapladı: Türkler böyle karar vermiş olabilirlerdi; ancak bu hususlardan mesul olan Macaristan Krallığı’nın gubernatoru sıfatıyla Bosna Sancakbeyi’ne kendisinin varışından önce bu tarz bir şeye kalkışmasını yasaklamıştı. Kat’a gayrisi yapılamazdı ve savaş hazırlıkları ancak serhatlarda bir şey olursa başlayacaktı.
Hırvat kontlarının asi olduğunu yeterince dinlemişti; ancak Majesteleri Kral bir taraftan ve kendisi de diğer taraftan bastırırlarsa kolaylıkla onları cezalandırabilirlerdi.
Cornelius’a bunları Majesteleri Kral’a iletmesini buyurup ardından veda etti.
Cornelius Kostantiniyye’den 13 Haziran’da ayrıldı. Kostantiniyye’deki faaliyetini olduğu gibi yazıya geçirdiğine kalben şehadet eder. Şahsen duyup etraflıca idrak ettiklerini ve kesin olarak hatırladıklarını yazıya aktarmıştır. Binaenaleyh, imzasını ve armasını buraya iliştirmiştir. Tüm bunlar Prag’da ketb olunmuş ve İsa Peygamber veladetinin bin beş yüz otuz dördüncü senesinin şehr- i ağustosunun yevm- i sanisinde nihayete erdirilmiştir.
(M[ahal- i] M[ühr].) Cornelius Duplicius Schepper
Kendi elinden