Habsburg elçileri Leonard von Nogarola ve Joseph von Lamberg'in 1532 tarihli nihai raporu / sefaretname. (16. sayfa)
Almanca
[42]selbn leiplichn brueder der allein Icr NI' zw hilf vnd cerung daher khombc zu rhuen gestaten das konre nit sein so aber der türkisch kaiser mir vnserm Hern kunig frid macht so ist schann mit der Ro Lhay M' auch frid beschlossen dan vnser her der kunig wucd für dy Ro Lhay NI' als seiner NI' bruedcrn auch verschprechen Darauf der wascha weiter anzeigcr Er her solichs seinem kaiser angezeigk er hcte ime aber zw ancbort geben ob er der wascha Im darfur verschprechen wele so er mit vnsern Hern khunig frid mache das darnach oder mitlcr zeit dy Ro Lhay NI' nit wider In kriegen wurde er Hab aber solichs nit versprechen weln dan cs im nit muglich darum habe der kaiser nir dermassen friden machen weln sonder er wolt den kunig von yspania der sich viller sachen wider In beruembr succhen dan wo des kunig von yspania gemuet wäre auch friden zw halten dy weil er wol weis das sein brueder Eur her zw versten dy Rh NI' frid suechen so het er auch deshalb» zw seinem kaiser geschikt oder geschribn wo ist Jemand von Im da oder was habt Ier für befelh von Ime Darauf wir geantbort wir habn von der Lay NI' khein befelh Es sey auch Icr NI' nit von Noten friden zw suechen dan Icr NI' habe mit dem turkischn kaiser nichtz züthuen allein das Icr NI' Ictz der selbn brueder vnserm Hern kunig zw hilf vnd der Cristcnhait züre- tung dascin wir haben aber gewalt vnd befelh in friden züschliescn vnd züuer- schprechen wo der friden mit vnfcrn Hern kunig beschlosen das sein NI' für dy Ro Lhay NI' als der selbn brueder auch verschprechen weln das er im friden geschlossen sey der wurd von Ier NI' gehalten sonst wcre der friden mit vnsern Hern kunig auch nichy darum habn wir vns erpotcn vnsern gewalt zw zeigen Aber der wascha hat seinj vorigen Nlaynung Repetiert vnd aufs lest dahin ent- lich beschlosen wir ssln mit dem beschaid hinziehen er wele vns zum furderli- chisten hinfertigen sein kaiser ziehe Ictz in seinem land vnd kunigreich hungern vnd wele gen ofen daselbst ein zeit verziehen wil der kunig von Hyspania den friden mir fambt seinem brueder haben das er dasselbst hin gen ofen zw seinem kaiser schikh oder im ein briefl schreib so werde Im der frid nit abgeschlagen Anderst tun noch wis er vns nir zw helfen vnd wir solten nur alend ziehen das pald wider antbort schikn vnd schiket vns darauf dy brief vnd ein sonders glait ob dy Ro Khay Mt' oder dy KH Mt' wider zw In schikn weln das derhalbn vm kein Neu glait geschikt torf werden mit dem anzeigen er welle vns des andern tags auf dem wasser oder land wekh schiken weliches aber nir beschehen sonder har vns also von tag zw tag vngcferlich zwen manet mit In gefurr vnd aufzogen vnd weiter nie für sich gelasen sonder zwo meill hinter odcnburg von dem hör bis gen prukh an dy leuta belaiten vnd furrer ziehen lassen. [42- end of text]
[s. 42] size yardım etmek ve sizi kurtarmak için gelen ağabeyinize karşı böyle bir şey yapabilecektiniz? Bunun imkânı yoktu. Eğer padişah efendimiz kralla sulh bağlarsa Majesteleri Roma Kayzeri’yle bağlamış olurdu. Çünkü efendimiz kral, Majesteleri Roma Kayzeri adına da konuşmaktaydı.
Ardından Paşa bunu Padişah’a zaten söylediğini ancak şu cevabı aldığını söyledi: Acaba paşa kendisine eğer efendimiz kralla sulh ederse sonrasında ya da o sırada Majesteleri Roma Kayzeri’nin kendisine karşı savaş başlatmayacağına dair söz verebilir miydi? Paşa böyle bir söz veremeyeceğinden padişah [Kayzerle] sulh bağlamak istemiyordu. Padişah, kendisi aleyhine bu kadar konuşan İspanya Kralı’nı yakalamak istiyordu. Zira İspanya Kralı’nın niyeti barış olsaydı kardeşi Sizin efendinizin kendi adına sulh istemek için yaptığı gibi [Şarlken] de padişaha adam ya da mektup yollardı. Buraya kimi yollamıştı? Ya da ondan emir olarak Siz ne almıştınız?
Cevaben Majesteleri Kayzer’den hiçbir emir almadığımızı söyledik. Siz Majesteleri için barışın kaçınılmaz bir yanı da yoktu, çünkü Majestelerinin Padişahla bir alıp veremediği yoktu. Ancak Majesteleri şimdi kardeşi efendimiz krala imdada ve Hıristiyan âlemini kurtarmaya geliyordu. Bize verilen emir ise sulh bağlamaktı. Eğer kralımızla barış yapılırsa, Majesteleri [Padişah], kardeşi için olduğu gibi ağabeyi Majesteleri Roma Kayzeri için de söz vermiş olur ve bu sulha sadık kalınırdı; yoksa sulhun bizim kralımıza da bir faydası olmazdı. Bizim salahiyetimiz bu şartları sunmak doğrultusundaydı.
Lakin Paşa önceden söylemiş olduklarını tekrar etti ve nihayetinde veda edip gitmemize karar kıldı. Artık kesin olarak ayrılmamızı istiyordu. Padişah şimdi kendi ülkesi ve krallığı olan Macaristan’a girecekti ve Budin’e ilerleyecekti. Şayet İspanya Kralı kardeşiyle beraber sulh etmek isterse, kendisi doğrudan Budin’e, Padişaha, yazsın ya da adam yollasın. Böylelikle barış talebi reddedilmeyecekti. Yoksa bize nasıl yardımcı olacağını bilemiyordu. Şimdi gitmemiz ve yakında cevap göndermemiz icap ediyordu. Bize bir mektup ve hususi bir aman mektubu göndertti ki böylece Majesteleri Roma Kayzeri ya da Majesteleri Kral kendisine elçi yollamak isterse yeni bir aman kâğıdı çıkarmaya gerek kalmasın. Bizi ertesi gün denizden ya da karadan geri yollamak istediğini söyledi, ancak mümkün olmadı. Zira neredeyse iki ay boyunca gün gün bizi gittiği yere sürükledi ve bir daha da huzuruna kabul etmedi. Ödenburg[Sopron]’un iki mil berisinde ordugâhtan Bruck an der Leitha’ya kadar eşlik ettirip serbest bıraktırdı.