Habsburg elçileri Leonard von Nogarola ve Joseph von Lamberg'in 1532 tarihli nihai raporu / sefaretname. (8. sayfa)
Almanca
34
machte nit allein gelt so»,dem bewürben sich pey andern als der päpstlichen hay- likeit vnd sonst vm Hills Darauf saget er wie es der papst gegen gor veranrbor- ren kunt das er das arm Cristenfolkh also vm gelt betrug mir dem anzeigen das crs wider dy turkhn prauchen wel Anrbort der papst vermuge für sich selbst wol hilf zw rhuen aber auf sein vermanung helft, dy gemain Cristen auch gern zw Ier selbst wolfart vnd Rürung.
Ob dy Lhay N7' dy weil er sich hat krönen lassen mit Einem Jeden Cristen-- lichcn potentaten schüfen vnd picrcn rar oder mag Anrbort dy Khay M' habn vil eigner land vnd leut darin habn Ier M' zw gcpieren als ein khunig vnd im Romischn Reich als ein kaiscr Darauf er gesagt es sein aber sunst vil khunig in der Criftenhait was ist ec dan für Ein kaiser dy weil er nit mir allen Cristen- lichen khunigen zw gepieren har Darauf wier gesagt cs sein vor vil Römischer kaiser gewest dy man wol har muessen kaiser belaibn lassen aber Nie ist khain mechriger khaiser gewesen alls der Darauf er saget so wirr er pilich sein land Reken anrbort Ier NI' sey darumen da vnd haben derhalbn auf ein zeit Ier fridlich vnd guet land auch weib vnd kind verlassen Darauf er saget pilich dan land vnd leut ist mer dan weib vnd kind
Ob E KH M' hiessen ferdinandus oder ferdinando anrbort das ein in latein das ander walisch
welicher weg Nechner wer auf Regenschpurg durch wollen oder durch Hungern auf Wien anrbort durch woffen aber durch hungern sey Er pesser In wiefil tagen NIan von wossen gen regenschpurg mug anrbort in Einem NIanc so man pald Reit Das hat in zw vil gedeucht
Nachdem hat man vns zw dem kaiser gefucrt alda wier Nach vberantbor- tung der Eerung vnd des Crendetz brief dy Werbung Inhalt der Instrucion gerhan Darnach hat man vns wider in dy herberg gefuerr re. vnd Nachmals piö gen Griechischwcissenburg.
Am 5 Iulj ist vns verkünd das wir vertig sein darum soln wir zw dem kiryser damit wir I'"c dy hand küssen vnd alsdan wekh ziehen vnd sein darnach durch das gany hör gefuerr weliches der mer rayl in ordnung gestanden vnd soridcrlich dy Ianilscharn sein auf ped seiten nacheinander gestelr das wir zwischn in durch pis zw des kaiser Hute», zogen dy haben als lang wir zwischn in zogen on vnterlas mit Iern hankpuxsen geschossen
Darnach sein wir in dy Vorhuten wie vormaln beschehen für den Imberj vnd dy andern wascha gefurt alda des khunig von frankreich potschaft gegen dem Imberj wascha vber syczund gefunden welicher mit sambt den wascha gegen
[s. 34] sadece para toplamıyor, Yüce Papa gibi başkalarını da yardım yollamaları için ikna etmeye çalışıyordu.
Bunun üzerine İbrahim Paşa: “Papa nasıl olup da Tanrı’ya hesap verebilecek? Fakir Hıristiyan halkını Türklere karşı mücadeleye ihtiyacı olduğunu söyleyerek kandırıp paralarını alıyor!” Cevap: Papa pekâlâ kendi başına da yardım edebilir. Ancak, buyurduğu zaman tüm Hıristiyan âlemi kendi refah ve şefaatleri için yardımda bulunurlar.
Majesteleri Kayzer kendine taç giydirdiğinde her bir Hıristiyan yetkiliye hükmetmekte midir? Cevap: Majesteleri Kayzer’in kendine ait pek çok toprağı ve halkı vardır ve kimisinde kral olarak, Roma Germen İmparatorluğu’nda ise Kayzer olarak bilinir.
Bunun üzerine Paşa “Hıristiyan âleminde pek çok kral bulunur; eğer bütün Hıristiyan krallarına emredemiyorsa Kayzer olmanın hikmeti ne ola? ” dedi. Buna cevap olarak önceden de pek çok Roma Kayzeri’nin yaşamış olduğunu, ama hiçbirinin şimdiki kadar güçlü olmadığını söyledik.
Bunun üstüne Paşa, “o zaman topraklarını kesinlikle kurtaracaktır” dedi. Cevap: Majesteleri bu yüzden buraya gelmiş ve huzurlu ülkesini, karısını ve evladını geride bırakmıştır.
Paşa kısaca “Toprak ve halk, avrat ve evlattan mühimdir” dedi. Majesteleri Kral’ın adı Ferdinandus mu yoksa Ferdinando muydu? Cevap: İlki Latince, ikincisi ise İtalyanca [Walisch] idi.
Hangi yol Regensburg’a daha çabuk ulaşıyordu; Bosna üzerinden mi yoksa Macaristan içinden geçip Viyana üstünden mi? Cevap: Bosna daha kısardır, ama Macaristan daha iyidir.
Kaç günde Bosna’dan Regensburg’a varılır? El-cevap: Sürekli at binilse bir ayda. Bunun üzerine İbrahim düşüncelere daldı.
Ardından Padişah’ın yanına çıkarıldık ve hürmetlerimizle birlikte itimatnamelerimizi sunduktan sonra Talimatnamemizin muhtevasına uygun olarak hitabımızı icra ettik. Sonra tekrar hana götürüldük, ardından da Belgrat’a. 5 Temmuz’da işimizin görüldüğü ve geri dönmeden önce el öpmek üzere Padişah’a çıkmamız gerektiği haber verildi. Tüm ordunun ortasından geçirildik ki büyük kısmı intizam üzere duruyordu ve bilhassa yeniçeriler iki yana birbirinin ardına dizilmiş şekilde yerleştirilmişti. Aralarından geçerek Padişah’ın otağına varmak zorundaydık ve tüm bu süre zarfında da aralıksız tüfekleriyle ateş ettiler. Ardından otağın ön tarafında önceki sefer olduğu gibi İbrahim ve diğer Paşalarla karşılaştık. Fransa Kralı’nın elçisini İbrahim Paşa’nın karşısında otururken bulduk ki Paşa’yla birlikte [ s. 34]