Habsburg elçileri Leonard von Nogarola ve Joseph von Lamberg'in 1532 tarihli nihai raporu/sefaretname. (2. sayfa)
Almanca
28
schreibn ist es doch nit sein aber vnser geluksaligister kaiser hak mir Eurn Hern inchy züthuen dan er helt In für khainen khunig Aber Mein kayser hat vernomen wie ctbo vor iij oder iiij Harn Ein khunig von Yspania vber das mör her komen sey der Ein zeit her hin vnd wider geraist vnd an den orten da Eer gewesen vil schadens gethan Ime auch allerley Nation zw feinden gemacht vnd albeg begert in der Cristenhait versamblungen zümachen aber solichs nie Erlangen mugcn het auch hin vnd wider zw den klostern abten vnd Patriarchen geschikt vnd versuechr gelt von Inen heraus zw Reisten mit dem geschrey das er wider dy turkhen ziehen welle wier haben dy Mandat gesechen vnd alles das vernomen was man in Eurn Landen tuet Aber vnser khayser hat Im nir souil mue anthuen wellen das er so weit herein zw Ime Raisen sol sonder ist derhalbn von kanstantinopl heraus zogen vnd wil In succhen wo er In findet mit dem selbn kunig von yspania hat er zw thuen vnd nicht; mit Eurn Hern ferdinandus dan er heit In für keinen khunig sonder für Einen der seinj wort nit helt vnd der sein fachen gern mit listi- keit guet machen wil er ist ein kleiner her von Wien hat oft listigklich versuecht ob er vnrcr das kunigreich hungern komen mocht welches vnser geluksaligister kaiser mit seinem sabel Erobert hat dan wo sein ros hin rrir das ist alles sein so khombt für vnd an Eur her ferdinandus mit lift vnd allerley Handlung das selbig zw vberkhomen Ja was er ein Mal durch seinj porschaften rer das redet er zum andern mall nit Ein potschaft Redet das dv ander anderst vnd Er hat ein weil ofen mit listen Innen gehabt das hat vnser geluksaligister kayser von I'« wider Erobern wellen vnd Einemen was er vor gewunen hat wie er dan gethan vnd wie er gehört das Eur her ferdinandus daselbst in der Nahcnr ein schoni stak wien vnd dapey ein schon land darin schonj gejad hat ist vnser kaiser auf xiiij tag daselbst hin gezogen vnd daselbst gejagt vnd sein lust gehabt vnd als Nun winter warde ist er wider haim zogen aber Iczunder hat er mit Eurn Hern nichtz züthuen dan er ein kleiner her ist aber er suecht den khunig von yspania damit Er Im nit so grosse mue anthue das er wie er das geschray erlauten lasten in dy rurkey ziehen kurf dy weil er sagt er sey darum aus vspania zogen vnd hat Ime den pabst ein krön aufsezen lasten darum er sich ein kayser Nent wier Horn aber der pabst Hab Ime dy Cron Nur mit Einem flies vnd nit mit den henden auf gesezt solches hat er mit Einem gelcchter geret vnd gesagt wer Ein kaiser sein wil vnd last im ein Cron aufsezen der sol der pilikeit nach handln vnd sol sein land vnd leut geweltig vnd dy seinigen in gehorsam haben ob aber Ier Cristen ein kayser habt wo ist sein Reich vnd wer ist im gehorsam sehen wier doch wol das In Niembt haben wil Je- derman ist Im feind darum das er mit falschait vm gct Was ist sein
gelauben dy
[s. 28] namelere böyle yazdırır? Saadetlü Padişahımızın sizin efendinizle yapacak hiçbir şeyi yoktur zira kendisini kral olarak görmemektedir. Ancak, Padişahım üç ya da dört yıl önce olduğu gibi İspanya Kralı’nın deniz üzerinden geleceğini duydu. [İspanya Kralı]bir süre oraya buraya koşturup yeniden seyahat etmiş ve önceden bulunmuş olduğu yerlere çok zarar getirmiş ve her milletten düşmanlar edinmiştir. Hıristiyan aleminde toplantılar düzenlemek istemiş ancak hiç becerememiştir. Sağa sola, manastırlara, rahiplere ve patriklere haber yollayıp Türklere karşı sefere çıkmak istediğini haykırıp para talep etmiştir. Biz bu emirleri gördük ve Sizin Topraklarınızda yapılan her şeyi duyduk. Ancak Padişah kendisine onca zahmet verip yanına gelmesini istemediğinden İstanbul’dan çıkmıştır ve onu aramaktadır. Bulduğu yerde de İspanya Kralı’yla muhatap olacak, Sizin efendiniz Ferdinandus’la değil. Zira kendisini bir kral değil, söz bozan ve işlerini kurnazlıkla halletmeye çalışan biri olarak addetmektedir. [Ferdinand] Viyana’daki küçük bir prenstir ve hileyle Macaristan Krallığı’nı elde etmeye çalışmıştır. Ancak burası saadetlü Padişahımızın kılıcıyla ele geçirdiği bir diyardır. Padişahımızın atının alının değdiği her yer ona aittir. Efendiniz Ferdinandus hile ve her tür kurnazlıkla bunu engellemeye çalışmıştır. Bir defasında elçilerinin dediği lafı diğer defasında reddetmiştir. Hatta bir müddet Budin’i hileyle elinde tutmuş ama saadetlü Padişahımız şehri ve önceki fetihlerini tekrar elinden almak istemiştir. Efendiniz Ferdinand’ın güzel Viyana şehri yakınlarındaki güzel kırlarda avlamakta olduğunu duyduğunda Padişahımız 14 günde oraya varmış ve kendisini kovalamış ve eğlenmiştir. Ancak kış yaklaşıyor olduğundan geri eve dönmüştür. Ancak şimdi Padişahın Sizin efendinizle bir alıp veremediği yoktur; zira Ferdinand küçük bir prenstir. Padişah, İspanya Kralı’nı aramaktadır ki [Şarlken] her tarafta bağırdığı üzere Türkiye’ye sefer yapmaya zahmet etmesin. Şarlken bu yüzden İspanya’dan ayrıldığını söylemektedir ve Papa da kendisini Kayzer tesmiye edebilmesi için başına bir taç giydirmiştir. Ancak duyduk ki Papa tacı başına elleriyle değil sadece bir ayağıyla yerleştirmiştir. Bunun karşısında gülerek demiştir ki Kayzer olmak isteyen ve başına taç giydiren her kimse adaletli davranmalı, topraklarıyla tebaasını kontrol altında tutmalı ve takipçilerinin sadakatini kazanmış olmalıdır. Ancak eğer siz Hıristiyanların bir kayzeri varsa, İmparatorluğu nerededir? Kim ona sadakatle bağlıdır? Pek ala görüyoruz ki kimse onu Kayzer olarak görmek istemez ve herkes kendisine düşmandır. Bu yüzden sahtekârlığa başvuruyor. Hem onun inancı nedir ki? [s.28]