Kaynak Türü
YAZIŞMA
Cilt No /Belge No
39/429-30
Kayıt Tarihi
Haber Tarihi
Haberin Kaynağının Adı
Bragadin, Pietro
Haber Kaynağının Niteliği
Balyos
Haberin Çıkış Yeri
Haberi Alanın Adı
Collegio
Haberi Alanın Niteliği
Devlet Kurumu
Haberin Geliş Biçimi
Mektup
Haberin Ulaştığı Yer
Venedik
Kayıt İçeriği

Balyos Pietro Bragadin'in 9 Ağustos [1525] tarihli mektubunun uzun versiyonu

Doğrudan İlgili Diğer Kayıtlar
Özel Not

*Rodos valisi olarak alınan kişi Rodos'un yönetiminin 1523 yılında verildiği Midilli sancakbeyi Dizdarzade Mehmet Çelebi olmalıdır. Rodos bu dönemde Midilli üzerinden yönetiliyordu ve ayrı bir sancak değildi. Ancak metin içinde karışıklık olmaması için Rodos sancakbeyi olarak yazıldı.

Kaydın Metni

Di Constantinopoli, di sier Piero Bragadin baylo, date in Pera a dì 9 Avosto.

Scrive haver hauto lettere di governador di Rodi, come una galeaza grossa di questo Signor, carga di saluitri con ianizari 120 suso, senza li marinari, per fortuna era scorsa a uno porto in Cypri chiamato Limisso, e da corsari fo combatuta, parte presi e parte scampono in terra. Unde, essendo a la Porta et li bassà intrati dal Signor, et venuti fuora chiamono esso Baylo dolendosi di questo caso, e lecte le letere dil prefato governador di Rodi, qual scriveva per causa di nostri di Cypro era seguito questo danno, et lui Baylo disse non credeva fusse vero, ma quel governador, perchè Simplicio Rizo li portò una zoia via che montava assà danari, vol mal a la Signoria nostra. Disse Aliax bassa: « el Signor è tratta da un puto. Il Baylo disse se intenderà la verità etc.

Da poi vene uno altro arz dil cadi di la Valona, qual si doleva che uno navilio partito di Venecia con robe e zoie per valuta di ducati 24 milia , uno soracomito da chà Grimani l'havia retenuto do zorni, al qual dete ducati 200 et mandò avisar il corsaro, si che è stà causa che ' l corsaro prendesse el ditto navilio. Esso Baylo disse non poteva esser questo; ma potria esser il Soracomito l'havesse fato per veder si era contrabando, come è stà fato de qui di scargar do nave nostre per veder si era contrabando. Unde per questo li bassà si aquietò.

Scrive, il Signor ha comandà che tutta la Porta vadi contra Imbraim bassà da li ianizari in fuora, e cussi vanno partendo per giornata. Li bassà do etiam ge andarano contra per tre et 4 giornate, si che'l ditto venirà con gran pompa. De qui si fa ben Porta; ma non si fa cosa da conto.

È gionto de qui il forzo di l'armata che andò in Alexandria c continue ne zonzeno, et ogni di scrive il Signor va castigando, con tuor la vita a li tristi.

Kayıt Özeti

Balyos Pietro Bragadin'in 9 Ağustos [1525] tarihli Istanbul çıkışlı mektubu, 

 

Rodos sancakbeyinden* gelen mektuplara göre, Sultan Süleyman'a ait olan bir mavnaya [galeaza grossa] güherçile kargolu ve 120 adet yeniçeri taşıyan gemi, gemiciler olmadan fırtına sebebiyle Limasol limanına yanaşmış, ve savaştıkları korsanlardan bazılarını ele geçirmişler bazıları ise karaya kaçmış. Balyos saraya gitmiş, divandan çıkan vezirler ona bu konudaki şikayetlerini iletmişler ve Rodos sancakbeyinden gelen mektupları okumuşlar, sancakbey Kıbrıs'daki Venediklileri suçlamış. Balyos bunun doğru olmadığını  ve bahsi geçen sancakbey'in Simplicio Rizzo çok para eden bir mücevheri kaçırdığı için Venedik'in kötülüğünü istediğini söylemiş. Ayas Paşa Sultan Süleyman'ın kötü muamele gördüğünü söylemiş, balyos doğrusunu öğreneceğini söylemiş. 

 

Daha sonra Avlonya kadısından başka bir arz gelmiş. Kadı Venedik'den yirmi dört bin duka değerinde eşya ve mücevher yüküyle çıkan bir gemiyi vardiyanbaşı Grimani tarafından 2 gün alıkonulmuş, ona 200 duka vermişler ve Grimani korsana haber verdiği için korsan bu bahsi geçen gemiyi ele geçirmiş. Balyos ise bunun doğru olamayacağını, Grimani'nin kaçak mal olup olmadığını kontrol ettiğini söylemiş. Bunu duyunca vezirler sakinleşmişler. 

 

Balyos ayrıca yazmış ki Sultan Süleyman tüm saray halkına yeniçerilerle beraber İbrahim Paşa'yı karşılamaya gitmesini emretmiş. Vezirler karşılama için 3- 4 günlük uzaklığa gitmişler, İbrahim Paşa büyük bir törenle karşılanacakmış. 

 

İskenderiye'den çıkan donanma İstanbul'a varmış...

Kaynak Bilgisi
M. Sanuto, I Diarii di Marino Sanuto, Forni Editore, Bologna, (1969).