Balyos Pietro Bragadin'in Istanbul'da gerçekleşen yeniçeri ayaklanması hakkındaki 22 Mayıs [1525] tarihli mektubu
Di Constantinopoli, dil Baylo, di 22 Mazo.
Come, hessendo il Signor zonto alle Acque dolze mia 5 lontan di Constantinopoli, nel ritorno suo di Andernopoli, li andò contra li ianizari et li dimandò il suo presente, iusta il consueto. Il Signor li monstrò cativa ciera, dicendo che zonto Embrain bassà provederia. Et par che Aiax bassà etiam non li facesse bona ciera, unde ditti ianizari ritornò in la terra e sachizó la caxa di Aiax bassà ; e dil deferder, recordandosi che lui era stà causa di far li aspri più bassi dil solito, con li qual haveano auto la paga, etiam messeno la sua caxa a saco. Il zorno sequente a di 15 meseno quella di Embrain bassà, imo la ruino più di do terzi di quella. Etiam sachizono essi janizari la zudeca, et il Signor da quel loco dove l' era montò nel suo brigantin et passò su la Natolia a zardin. E inteso questa movesta haveano fatto ianizari, mandono a dir a quelli di Pera si defendesseno ammazando essi ianizari, se poteano. I quali peroti si messeno a volersi difender, unde non hanno auto danno. Li nostri mercadanti, con quello aver poteno, montono sopra una nave et si slargono da terra per più segurtà e si slargono. E il Signor li mandò a dir etiam a lor si defensero. Fu messo etiam a sacho il commerchio, di chè nostri non ha danno di ducati 1000, ma ben potrà haver danno per li zudei per li debiti haveano fatto con nostri. Scrive, el Signor entrato in Seraio volse acquietarli, dandoli ducati 200 milia tra loro, et essendo intrati alcuni di essi ianizari principali zardineri nel Seraio, voleano etiam altro presente dil Signor, il qual di sua mano con le freze ne amazono tre di loro ; li qual visto questo, alcuni di loro ianizari voltono etiam loro l'arco con la freza verso il Signor, qual fu forzo levarsi dove l'era, et poi mediante li capi ha voluto in le man questi tali, et ha dato a spachi ducati 140 milia, et ad alcuni altri fin a la summa di ducati 200 milia. Et par che'l Signor dicesse a ianizari. chi l'amava li prendesse questi soi dil Seraio, i quali subito fono presi al numero di 300, e si tien il Signor li farà morir o negar, e sono zentilomeni e homeni da conto.
Item, il Signor ha fatto 30 galie nuove, et fa far altre 30 galie ; ma per questo anno non sarà armata, né ussirà.
Balyos Pietro Bragadin'in 22 Mayıs [1525] çıkışlı mektubu,
Sultan Süleyman'ı Edirne dönüşünde İstanbul'a 5 saat ? uzaklıkta bir yerde yeniçeriler karşılamışlar ve adet üzere olduğu gibi hediyelerini istemiler. Sultan onlara olumsuz yaklaşmış ve İbrahim Paşa geldiğinde sağlayacağım demiş. Ayas Paşa da onlara olumsuz yaklaşınca, bahsi geçen yeniçeriler şehire dönüp Ayas Paşa evini yağmalamışlar. Defterdar [İskender?] evi de yağmalanmış çünkü onlara ödenen paranın değer kaybetmesinin baş sebebi olarak onu görüyorlarmış. Ertesi gün İbrahim Paşa'nın evini de yağmalamışlar ancak onu diğer ikisinden daha kötü hale getirmişler. Yeniçeriler Yahudilerin evlerini de yağmalamışlar. Sultan Süleyman ise o bulunduğu noktadan gemisine binip, Anadolu tarafına geçmiş. Yeniçerilerin bu hareketini duyup, Pera'dakilere haber yollayıp bahsi geçen yeniçerileri eğer yapabilirlerse öldürmelerini emretmiş...Bizim tüccarlarımız [Venedikliler], alabildikleri ile, bir gemiye binip güvenlik için karadan uzaklaşmışlar. Sultan Süleyman onlara da kendilerini müdafaa etmelerini söylemiş. Yeniçeriler ticaret bölgelerini de yağmalamışlar ki, bizim [Venedik] 1000 dukadan fazla zararımız yok, ancak bize olan borçları sebebiyle Yahudiler de çok zararda. Sultan Süleyman Saraya girmiş, yeniçerileri iki yüz bin duka dağıtmış, ve Saraya giden bir kaç yeniçeri ağası Sultan'dan başka hediyeler de istemişler. Bunu duyan Sultan üç tanesini elleriyle öldürmüş. Bunu gören bazı yeniçeriler Sultan Süleyman'a silahlarını çekmişler, Sultan yerinden kalkmış ve bazı ağalar sayesinde bu yeniçeriler yakalanmış. Sipahilere yüz kırk bin diğerlerine ise iki yüz bin duka altın dağıltılmış. Sultan Süleyman onu seven yeniçerilerine sorumluları saraya getirmelerini emretmiş ki bunlar ya öldürülecek ya da atılacaklarmış. Yeniçeriler de saraya üç yüz kişi getirmişler ki aralarında yüksek mevki sahipleri de varmış.
Ayrıca, Sultan Süleyman 30 yeni gemi yapmış, ve bir 30 gemi daha yapılıyormuş. Ancak donanma bu sene çıkmayacakmış.