İskenderiye konsolosu Alvise Arimondo'nun 27 Şubat 1501 tarihli, Memlük sultanının değişimi sırasında olanlar hakkında mektubunun özetidir.
Sumario di letere di Alexandria, di sier Alvise Arimondo, consolo, di 27 fevrer 1500.
Come eri con le galie zonse in Alexandria, e da' mori fato gran demostration di alegreza, non obstante, che, per le nation concorente, ditti mori fusseno mal persuasi, e le cosse di venitiani messe per disperate; e che non era più per venir galie de li; adeo la reputation era diminuta e qualche incomodo acaduto. Et, a di '27 ditto, esso consolo dismontò in terra; e, intrato nel consolato, è andato a far reverential al signor e il novo armiraio, homo di assai bona fama, e I' à molto carezato et ofertosi favorir la nation. Et esso consolo à solicità la presta expedition di la muda. E sier Hironimo Tiepolo, suo precessor; li à dito, el cotimo, per I' angaria imposta del piper dii soldan, di do anni, e altre strusie fate a nostri e usure, quel cotimo è debito ducati 16 milia, e, per spese ordinarie, cresuto ducati 7000. È a marina colli 40 da vender in recompensation, ch' è pocho; le specie è altissime e la nation nostra harà graveza intolerabile.
Item, scrive la nova creation dil soldan Toma bei, era diodar di Zanbellat, e come el si acordò con Cassaron, signor di Damasco, per traditto Zanbellat. Et havendosse serato Zanbellat, soldan, in castello, e non havendo da dar paga a' mamaluchi, a quelli fu aperte le porte al ditto diodar e Cassaron, e fu forza a Zambellat fuzer, e fo scoperto e trovato con la barba rasa in habito di femina; e il novo soldan lo mandò in Alexandria, et za dì XX lo fè strangolar. E havendo umbra dil signor di Damasco, Cassaron, lo 'l fece morir publichamente al Chayro e cussì assa' seguazi e partesani, a chi dete morte, a chi exilij, in modo par molto stabilito, nè si ha sospeto alcuno di movesta.
Item, per questi disturbi, molti forestieri di ogni nation è venuti li in Alexandria, oltra il consueto, e da 4 mexi in qua hanno fatto colli 900 specie tamen non resta mori mostrar gran festa di le galie; e fanno gran oferte. È dato nova angaria al piper a nation zenoesi e cathelani come a' nostri, a sporte 300 per nation; non so come poll".mo soportar et è cossa inrevocabile. Spera, continuando le mude, forestieri starano indriedo; e saria ben le galie tutte diferisse per tutto novembrio la mude, acciò si regulasse, e venendo per tutto octubrio si arà pocho. Et cinque grossi navilij veniva con spezie sono peridi novamente; e de li è stà fato a marine colli 1200. Aricorda si scrivi in Cypro mandi il tributo consueto al soldan, aliter sarà garbuio.
Konsolos Alvise Arimondo, İskenderiye’ye varmış ve 27 Şubat tarihinde karaya inmiştir. Oradakilerin diğer milletlere pek güvenmemesine ve Venediklilerin meselelerinin de pek umut vermemesine rağmen neşeyle karşılandıkları belirtilmektedir. Arimondo konsolosluğa geçtikten sonra, emire ve yeni kumandana hürmetlerini sunmaya gitmiştir; meşhur ve saygı duyulan bir adam olduğunu, Venediklilere de sıcak göründüğünü belirtir. Arimondo’nun selefi Hironimo Tiepolo, kendisine vergiler ve ticari durum hakkında bilgi vermiştir.
Ayrıca, konsolos Canbulat’ın devâdârı olan Tumanbay’ın sultan oluşu, Tumanbay’ın Şam nâibi Kasruh ile anlaşarak ihanet ettiğini, Canbulat’ın memlüklere verecek parası olmaksızın Kahire kalesinde mahsur kaldığını, söz konusu memlüklerin Tumanbay ve Kasruh’a kapıları açtıklarını, Canbulat’ın kaçmak zorunda kaldığını, ancak sakallarını kesmiş ve kadın kıyafetinde bulunduğunu anlatmaktadır. Yeni sultan onu İskenderiye’ye göndermiş ve boğdurtmuştur.
Ayrıca, konsolos Kahire’deki karışıklıklar nedeniyle her milletten ecnebilerin İskenderiye’ye gelmiş olduğunu belirtir. Bibere Venediklilere olduğu gibi Cenevizli ve Katalan tüccarlara da yeni vergi konmuştur, konsolos bunun geri alınıp alınamayacağını bilmediğini söylemektedir. Konsolos, sultana ödenmesi gereken haracın gönderilmesini Kıbrıs’a hatırlatmalarını istemekte ve aksi takdirde ortalığın karışacağını bildirmektedir.